خلاصه:تجارت الكترونيك (e-commerce) سالانه بيش از 500 ميليارد دلار گردش مالي تجارت جهاني را در اختيار دارد. اين نوع خاص از تجارت كه از اوايل دهه 90 ميلادي آغاز شد ، به دليل سهولت در بكارگيري آن و داشتن مولفه هايي مانند سرعت ، دقت و امنيت ، از مشتري مداري بسياري برخوردار شد كه در اينترنت ،نمونه‌هاي زيادي از آن را مي توان مشاهده كرد. سايت هايي مانند ebay.com يا amazon.com يا بخش خريد و فروش گوگل froogle.com به عنوان برترين هاي تجارت الكترونيك در وب شناخته مي شوند. در اين نوشتار قصد داريم تا راهكارهاي مهم در كسب موفقيت در تجارت الكترونيك را براي خوانندگان محترم ، تشريح كنيم. اين 12 نكته مي تواند راهگشاي خيلي از موفقيتهاي بزرگ ، در فرمت هاي ساده باشد.
نكته اول :فرصت را غنيمت شمريد_ ميانگين زماني كه يك كاربر اينترنت به مرور يك صفحه اختصاص مي دهد ، حداكثر 46 ثانيه است در طي همين 46 ثانيه است كه يك تجارت برخط مي‌بايستي مشتري را جذب و با يك پيشنهاد مختصر معامله را تمام كند. يعني از زماني كه يك كاربر وارد سايت مي شود تا يك كالا را مي بيند و نهايت انتخاب مي كند و سپس هزينه اعتباري آن را پرداخت مي‌كند، نبايد بيش از اين زمان ، زمان سپري شود. فرايند مشاهده – بررسي - انتخاب و خريد ، مراحل 4 گانه بهينه در تجارت الكترونيك سريع و موفق را نشان مي دهد. موتورهاي جست و جو ، فهرستهاي طبقه بندي موضوعي كالا ، طبقه بندي دسته اي كالا و مانند آنها، همه و همه ، راههاي سريع تر رسيدن به هدف را در تجارت الكترونيك هدف قرار مي دهند. سايتي كه براي تجارت الكترونيك راه اندازي مي كنيد بايد به گونه اي چيدمان شده باشد ، كه يك كاربر بتواند در عرض 46 ثانيه جنس مورد نظر را مشاهده و قيمت آن را بررسي و در فرم درخواست خريد ، آن را وارد كند. رقابت در دنياي مجازي روز به روز درحال افزايش است . به گزارش Verisign ، ثبت دامنه در سال 2003 ، 16 درصد رشد داشته است . از مجموع دامنه هاي ثبت شده در يك نمونه 60 ميليوني تا كنون بيشترين سهم از آن دامنه هايي با پسوند com. بوده است. تاكنون بيش از 50 ميليون، دامنه (DOMAIN) در اينترنت ثبت شده اند كه يك دهم درصد آن ، متعلق به ايرانيان است . هر يك سايت مخصوص به خود را دارند و شيوه خاص در تجارت الكترونيك را به كار بسته اند . پس در اين بازار آشفته براي رسيدن به يك موفقيت الكترونيك چه بايد كرد ؟
نكته دوم : به اهداف خاص فكر كنيد. شناخت مشتري و تحليل رفتار سازماني آن در دنياي مجازي ، يك اصل مهم براي مديران سايت هاي تجارت الكترونيك است. مشتريانتان را بشناسيد و خواسته هاي آنها را كه رقبايتان توجهي به آنها نداشته اند را برآورده سازيد. ebay يك نمونه بارز است. اين سايت خيلي سريع به مردمي كه خواستار كسب درآمد بيشتر از طريق خريد و فروش كالاهاي دسته دوم بودند، معرفي شد. ebay به ضرورت ايجاد چنين محيطي كه خريداران و فروشندگان با يكديگر ملاقات و معامله كنند پي برد. فناوري تجارت الكترونيك به ebay در جهت ايجاد فضايي برا ي پاسخگويي به تقاضاي عمومي كمك كرد و ساير مواردي كه راجع به آن شنيده ايد، داستاني بيش نيست. زماني كه تجارت برخط را شروع مي كنيد كوچك اما درست شروع كنيد . حركت درست بسيار مهم و كاربردي است . از همه مهمتر ، توجه به نكاتي است كه خيلي ها به آن توجه نكرده اند. مثلا شركتwww.godiva.com، براي افزايش فروش شكلات در سايت مشهور خود ، سر در مغازه هاي خود را به صورت اينترنتي طراحي كرده است و براي خريداران شكلات در وب ، امتيازات خاصي قائل شده است كه خيلي ها در زمينه شكلات به آن فكر هم نكرده اند_ مثلا سايت آمازون، براي ارتقاي فروش كتاب در سايت خود، به مديران سايت‌هاي اينترنت كه بتوانند مشتري به سايت آمازون آورند و باعث خريد محصولات آن شوند، كارمزد پرداخت مي كند.
نكته سوم : برنامه ريزي تجاري قوي. آگاهي كاملي از منبع درآمد تان ، يكسان كردن حسابهايتان ، ساير نكات راهبردي در زمان شروع تجارت برخط و برنامه ريزي مراحلي كه شما را به موفقيت نزديك خواهد كرد، را بايد داشته باشيد. شما بايد زمان مناسبي را براي توسعه تجارت خود و برنامه ريزي در جهت دست‌يابي به منابع درآمد جديد انتخاب كنيد . تجارت اينترنتي تاريخچه تكان دهنده اي دارد كه تحولات فجيعي را با سرعتي شگفت انگيز ايجاد كرده است . براي رويارويي با چنين تحولاتي آماده باشيد و برنامه ريزي دقيقي براي پشت سر گذاشتن چنين لحظات تكان‌دهنده اي را داشته باشيد. تعيين يك برنامه كاري مبتني بر IT، يعني توجه به نيازها ، اهداف و طريقه رسيدن به اهداف كه نيازمند كسب مشاوره از نخبگان و ايجاد فضاي الكترونيك درستي است.
نكته چهارم : نرم افزار تجارت الكترونيك تاجر پسند. همواره نرم‌افزاري را انتخاب كنيد كه مديريتي آسان داشته باشد و امكان تمركز شما را بر روي هسته فعاليتهاي تجاري‌تان فراهم سازد. اين نرم افزار نيازهاي تجاري‌تان را برآورده مي‌سازد. راه حل تجارت الكترونيك، نرم‌افزاري را باتوجه به نياز، امنيت و انعطاف‌پذيري آن انتخاب مي كند. روي راه حلي سرمايه گذاري كنيد كه نه تنها نيازهاي فعلي شما را برآورده مي سازد، بلكه براي نيازهاي آينده تجاري خود نيز بتوانيد از آن استفاده كنيد. برنامه هاي مديريت سايت هاي تجارت الكترونيك زيادي امروز در دسترس هستند. سعي نكنيد در اين راه ارزانترين نرم افزار را انتخاب كنيد. سعي كنيد بهترين نرم افزاري كه نيازهاي مخاطبان شما را در خريد راحت ياري مي‌كند ، انتخاب كنيد. يك نرم افزار خوب بايد: 1 - امكان مديريتي خوب و راحتي را به صورت برخط بر روي سايت تجارت الكترونيك بدهد. 2 - امكان خوبي براي توليد فروشگاه هاي مختلف با زيرمجموعه هاي ديگر داشته باشد. 3 - سبد هاي خريدي كه تعريف مي شود، قابل مديريت شدن باشد. 4 - با خدمات اعتباري جهاني بخوبي قابل ارتباط باشد. 5 - هر نوع تعريف كاربر پسندي را در صورت نياز شما ، بتواند برآورده كند.
نكته پنجم : يك فروشگاه اينترنتي متفاوت ايجاد كنيد. خاطرات بصري ماندگاري بيشتري نسبت به خاطرات نوشتاري دارد. اسمي كه براي سايت‌تان انتخاب مي كنيد، براي موفقيت شما در تجارت برخط اهميت بسزايي دارد. از طريق ايجاد يك فروشگاه الكترونيك كه با خواسته‌ها و ناخواسته هاي هر كدام از مشتريانتان مطابقت دارد، بازخوردهاي بهتري بگيريد. البته نامي مثل www.ketabmetab.com نام خوبي نيست. چرا كه يك اصطلاح فارسي را در دامنه به كار برديد كه معلوم نيست براي كاربر خارجي قابل فهم باشد يا نه. مشتريان خود را بهتر بشناسيد وطراحي آرمهاي بي نظيري با استفاده از تركيبات رنگي جالب ، طرح بندي سايت، و طراحي لوگو را در برنامه كاري خود قراردهيد . براي كسب موفقيت در اينترنت ، درايجاد يك ذهنيت مثبت براي مشتريانتان متفاوت باشيد (البته مبهم نباشيد).
نكته ششم : فروشندگان فعال خود را قوي سازيد. ابتدا براي جذب مشتري اهداف خودرا تبليغ كنيد .فروشگاه اينترنتي خود را به صورتي طراحي كنيد كه يك بازديدكننده، زماني كه فروشگاه شما را ترك مي كند از خصوصيات كالاهاي شما با خبر باشد حتي اگر تمايلي به خريد آنها نداشته باشد. براي روشن شدن موضوع فرض كنيم كه شما فروشنده برخط گل بخصوصي مانند رز قرمزتازه هستيد. فروشگاه برخط‌تان را طوري طراحي كنيد كه وقتي بازديد كننده فروشگاه شما را ترك مي كند از ويژگي كالاي شما باخبر باشد. هر چند كه ممكن است بخش گلهاي رز قرمز را نديده باشد. بنابراين هر زمان كه او بخواهد گل رزقرمز بخرد به احتمال زياد سري هم به فروشگاه شما مي زند. از اولين خدمات در فروشگاه اينترنتي شما مشخص كردن بهترين كالا و خدماتتان است.
نكته هفتم : نگذاريد كه مشتريانتان شما را فراموش كنند. مديريت روابط با مشتري دردرجه اول اهميت قراردارد ، به ويژه زماني كه شما در تلاش براي ايجاد حداقل سقف مشتري پايدار هستيد . روشهاي تازه اي را براي اطلاع رساني به مشتريان قبلي در خصوص محصولات جديد و آخرين به روز رساني سايت برگزينيد. راه حل انتخابي شما براي تجارت الكترونيك بايد قواعدي براي يكپارچه‌سازي فرايندهاي CRM داشته باشد. روشهاي ارتباطي جديدي را براي ارتباط با مشتريانتان اتخاذ كنيد . رضايت مشتريان براي ايجاد فروشي ثابت موفقيت شما را در فروش برخط تضمين مي كند. با اجراي بازاريابي هوشمندانه حضور خود را در اينترنت احساس كنيد . بهينه سازي براي موتور جستجو را در سايت خود اجرا كنيد. بهينه سازي يعني آنكه كاري كنيد تا سايت شما در موتورهاي جست و جوي مشهور وب مانند ياهو و گوگل ، شناخته شود. براي اين كار بايد جنسهاي بيشتر ، تنوع بيشتر و امكان حضور بيشتري را براي كاربران وب مهيا كنيد. كلمات كليدي مناسبي را به نسبت موضوع صفحات سايت خود ، در تگ هاي سورس صفحه قرار دهيد. اكثريت خريداراني كه از سايت شما بازديد مي كنند، آن را در ميان سه يا چهار صفحه اول نتايج جستجو يافته‌اند. مي‌توانيد براي اين كار از شركتهاي متخصص بازاريابي و موتورهاي جستجو استفاده كنيد يا اينكه خودتان بازاريابي اينترنتي را انجام دهيد . با وب سايت‌هايي كه تمامي خدمات و محصولات را دراينترنت ارائه مي دهند همكاري كنيد. اين به افزايش حضور شما در محيط وب براي ارتقاء رتبه سايت در موتورهاي جستجو و همچنين ازدياد مشتريانتان كمك مي كند. جذب مشتري تنها از طريق يك بازاريابي زيركانه حاصل مي شود.